عبارت استیکینگ (Staking) یا استیک کردن اشاره به گرو گذاشتن رمزارز یک شبکه در بلاکچین آن، جهت انجام عملیات های تایید تراکنش های آن شبکه است، این عبارت زمانی بوجود آمد که کارشناسان حوزه ارز دیجیتال به دنبال راه حلی جایگزین برای سیستم اثبات کار یا همان POW که به روش استخراج (ماینینگ) کار می کند، بودند و به الگوریتم اجماع اثبات سهام یا همان POS دست یافتند.
طی این فرایند فرد با مشارکت در تامین امنیت و عملکرد شبکه، سودی در بازه زمانی مشارکت از شبکه دریافت می کند.
این روش خصوصا برای افرادی که رمزارزها را با هدف نگهداری (هولد) خریداری کرده اند، موثر است، چرا که با اینکار علاوه بر بهره بردن از افزایش قیمت، با دریافت پاداش های شبکه، تعداد کوین هایشان را نیز در مدت زمان سپرده گذاری اضافه می نمایند.
در مقایسه با دنیای واقعی، استیکینگ به مانند سپرده گذاری پول در یک بانک به مدت مشخص به منظور کسب سود است، طی مدت سپرده گذاری، بانک نیز از پولی که در اختیار دارد به منظور فعالیت در شبکه مالی خود استفاده می کند و به این ترتیب هر دو طرف سپرده گذار و بانک از این مشارکت منتفع می شوند.
استیکینگ چیست و چطور کار می‌کند؟
استیکینگ ارز دیجیتال برابر است با خرید یک رمز ارز و نگهداری آن در یک والت (کیف پول دیجیتالی) و اجرای عملیات استیک. این فرآیند شامل نگهداری وجوه در یک کیف پول ارز دیجیتال با هدف پشتیبانی از امنیت و عملیات شبکه بلاک چین است. به زبان ساده، استیک کردن عمل قفل کردن یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده برای دریافت پاداش است.
چه کسی روش اثبات سهام را خلق کرد؟
سانی کینگ (Sunny King) و اسکات نادال (Scott Nadal) از خالقین این روش در سال 2013 بودند.
اولین رمزارزی که با این روش عرضه شد پیرکوین (Peercoin) بود، این ارزدیجیتال با ساز و کار دوگانه اثبات کار اثبات سهام آغاز به کار کرد و در نهایت بخش بزرگی از امنیت شبکه‌اش بر پایه‌ی اثبات سهام قرار گرفت.
استیکینگ یا ماینینگ
وقتی اقدام به استیک کردن یک ارز دیجیتال میکنید، در واقع تبدیل به یک نود در شبکه آن رمزارز می‌شوید و به بررسی تراکنش‌ها و اضافه کردن بلاک‌های جدید به بلاک چین می‌پردازید، همان کاری که دستگاه‌های ماینر در شبکه کوین‌هایی نظیر بیت کوین و اتریوم انجام می‌دهند. البته در استیکینگ گره‌ها به جای ماینر (استخراج‌کننده) و انجام عملیات ماینینگ (استخراج)، ولیدیتور (اعتبارسنج) نام دارند و اعتبارسنجی در شبکه را انجام می دهند.
امکان Staking و تبدیل شدن به یک نود و دریافت پاداش فعالیت به عنوان یک نود اعتبارسنج در شبکه تمام رمز ارزها میسر نیست، بلکه فقط در شبکه های بلاکچینی این امکان وجود دارد که از مکانیسم گواه اثبات سهام برای کنترل تراکنش های شبکه استفاده می کنند.
گواه اثبات سهام POS
POS یا Proof of Stake یک مکانیسم اجماع بر پایه سهام است که در آن اعضاء شبکه بر اساس میزان رمزارز استیک شده در شبکه اقدام به بررسی و تایید تراکنش های شبکه می کنند و به زنجیره‌های بلوکی اجازه می‌دهد تا در عین حفظ درجه مناسبی از تمرکززدایی (حداقل در تئوری) با انرژی کارآمدتری کار کنند، مشکلی که بلاکچین های با الگوریتم های اجماع اثبات کار درگیر آن هستند، به طور مثال شبکه بیت کوین در 24 ساعت شبانه روز نیاز به روش بودن هزاران کامپیوتر و رقابت آنها با یکدیگر برای دریافت پاداش استخراج با مصرف برق بسیار برای تایید تراکنش های شبکه دارد.
در روش اثبات سهام الگوریتم شبکه به صورت رندوم یکی از نودهای شبکه را برای اعتبارسنجی انتخاب می کند و نود مسئولیت کنترل و تایید تراکنش را به عهده می گیرد.
در تصویر زیر میزان برق شبکه بیت کوین به مانند برج خلیفه با ارتفاع 830 متر، شبکه اثبات کار اتریوم به مانند برج لینینگ به ارتفاع 57 متر و شبکه اثبات سهام اتریوم 2 به اندازه پیچی به ارتفاع 25 میل مقایسه شده است.
گام های استیکینگ
به طرق مختلف می توانید در استیکینگ رمزارزها شرکت کنید، برای اینکار گام های زیر را دنبال کنید:
- ابتدا به وب سایت کوین مورد نظر مراجعه کنید.
- بررسی کنید که آیا امکان استیک برای کوین مورد نظر وجود دارد؟
- پس از آن طبق راهنمایی که در وب سایت ارایه شده است اقدام به استیک نمایید.
روش های استیکینگ
به طور کل دو روش برای استیکینگ وجود دارد، اول اینکه به عنوان اعتبارسنج در شبکه شروع به فعالیت کنید که نیاز به یکسری اقدامات فنی دارد، روش بعدی اینست که تفویض اختیار (Delegate) کنید، برای انجام اینکار میتوانید از طریق یکی از روش های زیر اقدام به استیکینگ کنید.
- از طریق کیف پول ها
- از طریق صرافی های متمرکز یا غیرمتمرکز
- از طریق پلتفرم های مالی غیرمتمرکز (DeFi)
اعتبار سنجی نیاز به دانش فنی بالایی از رمزارز، تجهیزات تخصصی، حجم زیادی از رمزارز و اینترنت قوی دارد. بنابراین معمولاً شرکت ها و مؤسسات اقدام به اعتبارسنجی می کنند.
اما هنگامی که تفویض اختیار می کنید، به سادگی وجوه رمزنگاری خود را با یک اعتبار سنج شناخته شده قفل می کنید و پاداش دریافت می کنید (در عوض، اعتبارسنج ها درصد کمی از بازده شما را می گیرند).
مزایا و معایب استیکینگ
از آنجایی که استیکینگ یک روش کسب درآمد غیرفعال است، باعث میشود تا از سرمایه ای که در گردش نیست، ارزش افزوده و سودآوری ایجاد کرد.
نکته منفی که باید به عنوان عیب استیکینگ به آن اشاره کرد بحث نوسانات ارزهای دیجیتال است که در صورتیکه ارزش یک کوین کاهش یابد، سرمایه اولیه فرد حتی با دریافت کوین های پاداش دچار نوسان و خسران می شود.
هشدار سایتهای جعلی استیکینگ
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنید اینکه در تله وب سایت های جعلی که خدمات استیکینگ را ارایه می دهند گیر نکنید، که در اینصورت موجودی کیف شما را خالی خواهند کرد.
مزایا استیکینگ ارزهای دیجیتال
- کمک به بهبود امنیت شبکه
- راحت و قابل فهم برای همه
- سرمایه‌گذاری اولیه پایین
- بدون نیاز به تجهیزات گران و فضای زیاد
- سود قابل محاسبه
معایب استیکینگ ارزهای دیجیتال
- قفل شدن دارایی برای مدت مشخص
- غیر قابل پیش بینی بودن نوسانات بازار
- امکان افت ارزش ارز دیجیتال
- طولانی شدن زمان واریز پاداش‌ها
شرایط استیکینگ (Staking) کریپتو چیست؟
این مهم است که بلاک چین مورد نظر از مکانیزم گواه اثبات سهام استفاده کند. در اصل، موارد زیر در بیشتر مواقع اجرا می‌شوند.
- کیف پول باید به صورت ۲۴ ساعته آنلاین باشد.
- کیف پول باید از استیکینگ پشتیبانی کند.
- معمولا برای دریافت پاداش استیکینگ ، کوین‌ها باید حداقل چند روز قفل شوند.
- ممکن است حداقل مورد نیاز برای استیکینگ وجود داشته باشد.
در هر بلاک چین قوانین مختلفی وجود دارد. شما میتوانید بلاک چینی را انتخاب کنید که نیازمند آنلاین بودن ۲۴ ساعته کامپیوتر شماست و یا نیازمند خرید VPS است.
پاداش استیکینگ چگونه محاسبه میشود؟
هر شبکه بلاک چینی ممکن است از روش‌های مختلفی برای محاسبه پاداش استیکینگ استفاده کند. اما برخی از اصولی که ثابت هستند، شامل موارد زیر هستند:
- مقدار کوین‌هایی که ولیدیتور استیک کرده است
- چه تعداد ولیدیتور به صورت فعال استیک کرده‌اند
- در مجموع، چه تعداد کوین در شبکه استیک شده است
- نرخ تورم
سود استیک یا APR
APR مخفف عبارت Annual Percentage Rate (درصد یا نرخ سود سالیانه) است. برای اینکه دقیق بفهمید چقدر سود میکنید باید قسمت های Daily earnings یا سود روزانه ، Monthly earnings یا سود ماهیانه و Yearly earnings یا سود سالانه را بررسی کنید.
رمزارزهای قابل استیک
تمام کوین هایی که بر پایه POS کار می کنند، امکان استیکینگ دارند، اولین گام اینست که بررسی کنید روش استیکینگ آنها چگونه و به چه روشی است. از جمله بلاکچین های محبوب در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره کرد.
Solana (SOL)
Cardano (ADA)
Ethereum 2.0 (ETH)
Avalanche (AVAX)
Polkadot (DOT)
Terra (LUNA)
Binance Coin (BNB)
Crypto.com (CRO)
Cosmos (ATOM)
Tezos (XTZ)
EOS (EOS)
خدمات مشاوره استیکینگ
با توجه به تنوع رمزارزها و انواع پروژه های واقعی و کلاهبرداری به منظور فعالیت در این زمینه می بایست از متخصص رشته مشاوره های لازم را دریافت کنید، به این منظور می توانید درخواست خود را از صفحه مشاوره و تماس مطرح نمایید.
