مدیر محصول کیست؟
مدیر محصول عضوی است که نیاز مشتری را شناسایی کرده و اهداف تجاری را بر اساس ویژگی‌های محصول تعیین می‌کند.
مهم‌ترین وظیفه مدیر محصول تیم‌سازی و مدیریت سایر تیم‌هاست. تسلط به شیوه تدوین استراتژی تجاری، آشنایی با دانش طراحی و توانایی تعیین نیازهای مشتری به منظور توسعه محصول مرتبط از جمله مهارت‌هایی است که یک مدیر محصول باید داشته باشید.
این افراد بر روی بهینه‌سازی یک محصول برای دستیابی به اهداف تجاری و نیازهای کاربر و به حداکثر کردن شانس بازگشت سرمایه متمرکز هستند. به بیان دیگر مدیر محصول باید قادر باشد تمام تیم‌هایی که در بخش طراحی، تولید محصول و حتی سایر بخش‌ها مانند فروش و مارکتینگ کار می‌کنند را مدیریت کند.
آشنایی با مسئولیت‌های مدیر محصول
وظایفی که بر عهده مدیر محصول است تا حدودی بستگی به اندازه سازمان دارد. به عنوان مثال در شرکت‌های بزرگ، برای هر تیم تخصصی یک مدیر محصول وجود دارد که در همان زمینه تخصصی، از دانش فنی بالایی برخوردار است.
اما در شرکت‌های کوچک تک محصولی، تنها یک مدیر محصول وجود دارد که رابط بین تیم‌های مختلف فنی و غیر فنی است و آنها را مدیریت می‌کند. برای توضیح وظایف یک مدیر محصول لازم است ابتدا کمی با وظایف سایر نقش‌ها در سازمان آشنا شوید.
محققان، تحلیلگران و بازاریابان به جمع‌آوری اطلاعات کمک می‌کنند. این در حالی است که توسعه‌دهندگان و طراحان وظیفه اجرای پروژه از نظر فنی را بر عهده دارند.
در نقطه مقابل طراحان، محصول را طراحی کرده و بعد از ساخت نمونه اولیه، برای یافتن مشکلات احتمالی، آن را آزمایش می‌کنند. در این بین این مدیران محصول هستند که در راستای دستیابی به چشم‌اندازها و اهداف، زمان خود را صرف هماهنگی بین این تیم‌ها خواهند کرد.
مهم‌ترین تفاوتی که بین وظایف این مدیران در شرکت‌های کوچک و بزرگ وجود دارد؛ زمان صرف شده بر روی دستیابی به اهداف است. در شرکت‌های کوچک، مدیر محصول زمان کمتری را صرف جلب رضایت تیم‌های مختلف می‌کند و بیشتر سعی می‌کند بر روی انجام کارهای عملی که هم راستا با چشم‌اندازها هستند متمرکز شود.
با این وجود به طور کلی می‌توان گفت که مدیران محصول زمان خود را به صورت زیر تقسیم‌بندی می‌کنند:
- درک و بازنمایی نیازهای کاربران
- نظارت بر بازار و توسعه تحلیل‌های رقابتی
- تعریف چشم‌انداز برای محصول
- همسویی ذینفعان با چشم‌انداز محصول
- اولویت‌بندی ویژگی‌ها و قابلیت‌های محصول
- مدیریت تیم‌ها و توانمندسازی آنها برای تصمیم‌گیری مستقل
مالک محصول کیست؟
به بیان ساده مالک محصول یک تصویرساز از محصول آینده است و به عنوان صدای مشتری یا کاربر محصول عمل می کند.
اگر فردی از اعضای تیم سوالی در مورد عملکرد ویژگی های محصول مد نظر مشتری داشته باشد، این وظیفه مالک محصول است که هدف از داشتن آن ویژگی در محصول را برای آن فرد روشن کند.
تمرکز مالک محصول بر جنبه تجارتی و کسب و کار توسعه محصول بوده و بیشتر زمان خود را صرف صحبت با ذینفعان پروژه می کند. مالک محصول اهمیتی به نحوه انجام کار و مباحث فنی توسعه محصول ندارد و تنها چیزی که برای او مهم است نتیجه کارهاست.
وظیفه اصلی مالک محصول این است که :
- داستان های کاربری (user story) مد نظر مشتریان را جمع آوری کرده و یادداشت کند.
- بک لاگ (backlog) را پالایش کرده و کارهایی که باید انجام شوند را الویت بندی کند.
- مشتریان را مدیریت کرده و نسخه نمایشی ویژگی های جدید محصول را به آنها عرضه کند.
تفاوت مدیر محصول با مالک محصول
در حالی که یک مدیر محصول جهت حرکت محصول را از طریق تحقیق، تنظیم چشم انداز، همسویی و اولویت‌بندی تعیین می‌کند؛ صاحب محصول باید با تیم توسعه همکاری نزدیک‌تری داشته باشد تا به اهدافی که مدیر محصول در جهت تحقق آنها حرکت می‌کند جامه عمل بپوشاند.
مدیریت محصول به طور استراتژیک بر روی توسعه محصول، شناسایی بازار و پشتیبانی و بهبود مستمر محصولات کار می‌کند. در واقع نقش او بر استراتژی‌های بلند مدت، چشم‌انداز محصول، روند بازار و شناسایی فرصت‌های جدید متمرکز است.
بنابراین بازاریابی محصول، پشتیبانی از فروش محصولات، بودجه‌بندی، تدوین چشم‌اندازهای بلند مدت، پشتیبانی از مشتری و پشتیبانی از تیم ارائه‌دهنده راه‌حل‌ها، از جمله مهم‌ترین مسئولیت‌های این افراد هستند.
اما صاحب محصول را بیشتر به عنوان مسئول به حداکثر رساندن ارزش محصول به کمک کار تیم توسعه تعریف می‌کنند. این فرد در واقع صدای مشتری است و مسئول تهیه لیستی از ویژگی‌های جدید و رفع اشکالات محصول است.
صاحبان محصول برای انجام این وظایف باید مشکلات و شکایات مشتریان را بشنوند و آنها را اولویت‌بندی کنند.
این اولویت‌ها فرایند تولید محصول را تنظیم کرده و به تیم توسعه یادآور می‌شوند که بر اساس اهمیت باید بر روی کدام ویژگی تمرکز کنند.
صاحب محصول باید جلسات متعددی را با تیم‌های داخلی برگزار کند تا مطمئن شود که کل فرایند توسعه که در نقشه راه محصول تدوین شده توسط مدیر محصول وجود دارد؛ در حال تحقق است.
این افراد به نوعی پیوند ارتباطی بین مشتری و تیم توسعه هستند و معمولا بازخوردهای سازنده در مورد نقشه راه محصول را به تیم توسعه و اجرا ارائه می‌دهند.
این نقطه در واقع پیوند ارتباطی بین مالک محصول و مدیر محصول است.
مدیر محصول خواسته‌ها و نیازهای مشتریان را بررسی می‌کند؛
اما صاحب محصول باید مطمئن شود که روند توسعه محصول از نقشه راه محصول پیروی می‌کند.
مدیر محصول تصمیم می‌گیرد که چه چیزی باید ساخته یا سازگار شود و صاحب محصول مطمئن می‌شود که تیم توسعه دقیقا همان کاری را انجام می‌دهد که مد نظر مدیر محصول است.
@daliri_rd
